Jak wyczyścić spód patelni?

Patelnia stale wchodzi w interakcję z tłuszczem, żywnością i wysokimi temperaturami, w wyniku czego pokrywa się gęstą warstwą węgla. Oprócz nieestetycznego wyglądu płytka ta jest niebezpieczna dla zdrowia, ponieważ po podgrzaniu uwalnia substancje rakotwórcze. Spód patelni można czyścić zarówno domowymi środkami, jak i profesjonalnymi produktami, które dadzą szybki, natychmiastowy efekt. Na wybór odpowiednich środków wpływa nie tylko materiał patelni, ale także poziom sadzy utrzymujący się u jej spodu. Jak wyczyścić spód patelni?

Jak wyczyścić spód patelni – rodzaje materiałów

Przed rozpoczęciem czyszczenia spodu patelni należy zrozumieć, które narzędzia i sposoby są odpowiednie do danego materiału. Najczęściej spotykane w kuchniach materiały to m.in.:

• Żeliwo – Jest to stop żelazowo-węglowy, ciężki, wytrzymały i odporny na zużycie. Takie patelnie mogą być bezproblemowo czyszczone środkami ściernymi i agresywnymi chemikaliami. Dobrze utrzymują ciepło przez kilka godzin, ale nagrzewają się przez długi czas. Obecnie patelnie tego typu są coraz rzadziej stosowane;

• Aluminium – Ten materiał, podobnie jak poprzedni, należy do materiałów budżetowych. Jednak aluminium bardzo różni się od żeliwa swoimi właściwościami: jest lekkie, posiada świeży wygląd, szybko się nagrzewa, ale nie wytrzymuje długiego gotowania w temperaturach powyżej 300 °C i podlega znacznej deformacji;

• Teflon – Bardzo wygodny w użyciu, łatwy do czyszczenia od spodu. Na takiej patelni można gotować jedzenie bez oleju, co pozwala na tworzenie dań niskokalorycznych. Czyszczenie spodu patelni teflonowej jest dość łatwe: powierzchnię trzeba delikatnie przetrzeć gąbką i płynem do mycia naczyń, a nawet przypalone, zwęglone kawałki odpadną raz, dwa. Używanie metalowych widelców, czy łyżek przy czyszczeniu patelni teflonowej jest zabronione – rysują jej warstwę ochronną;

• Ceramika – To kolejny rodzaj powłoki nieprzywierającej. W porównaniu z teflonem ceramika jest bardziej przyjazna dla środowiska, odporna na wysokie temperatury i uszkodzenia mechaniczne. Ma to jednak swoje wady: nagłe zmiany temperatury uszkadzają warstwę ochronną, kwasy i materiały ścierne również negatywnie na nią wpływają;

• Granit – Jeden z najnowocześniejszych materiałów na polskim rynku. Osoby ceniące trwałość patelni na wszelakie uszkodzenia mechaniczne będą zainteresowane patelniami granitowymi. Posiadając powłokę nieprzywierającą, mogą być czyszczone nawet metalowymi materiałami ściernymi. Należy jednak uważać – granit jest czuły na nagłe zmiany temperatury, dzięki czemu może ulec szybkiemu zniszczeniu poprzez umieszczenie gorącej patelni w zimnej wodzie.

Jak wyczyścić spód patelni żeliwnej?

Często patelnie żeliwne, zwłaszcza stare, pokryte są dużą warstwą przypalonych resztek jedzenia zmieszanych z tłuszczem i brudem. Aby przywrócić im pierwotny wygląd, będziesz potrzebować dość agresywnych metod. Oto niektóre z nich:

• Soda + ocet - Ten prosty przepis dobrze sprawdza się w usuwaniu przypalonego jedzenia z patelni. Jak wyczyścić spód patelni prostym sposobem? Obydwa składniki aktywne (ocet 9%, soda oczyszczona), należy wymieszać w równych proporcjach. Powstałą mieszaninę należy nałożyć na powierzchnię, wyczyścić patelnię twardą szczotką, odczekać 30-40 minut, a następnie dobrze umyć, spłukać wodą i wysuszyć;
• Sól + ocet - Ten przepis jest tak samo łatwy w przygotowaniu, jak poprzedni. Składniki należy wymieszać w stosunku 1:1, równomiernie rozprowadzając na powierzchni i pozostawiając na godzinę lub dwie. Jeśli nie masz czasu, możesz postawić patelnię na średnim ogniu i poczekać, aż ocet i sól wyparują. Następnie musisz ponownie dobrze wyczyścić patelnię, spłukując ją czystą wodą.

Jak wyczyścić spód patelni aluminiowej?

Aluminium nie jest tak odporne na agresywne metody, jak żeliwo, jednakże można zastosować równie przydatne i efektywne sposoby.

• Gotowanie z solą - Wlej gorącą wodę do dużego pojemnika, wsyp 200 g soli, poczekaj, aż się rozpuści. Następnie zanurz w pojemniku patelnię tak, aby była całkowicie pokryta płynem. Nie można gotować produktu dłużej niż godzinę, najlepiej przeprowadzić zabieg w ciągu 40 minut. Następnie zetrzyj pozostały smar twardą stroną gąbki, metalową szczoteczką, lub zwykłym roztworem z detergentu. Zaletą tej metody jest jednoczesne mycie spodu patelni, warstwy zewnętrznej i wewnętrznej;

• Sól + ocet + soda - Aby umyć przypalony spód patelni aluminiowej, należy wziąć wszystkie składniki aktywne i wymieszać je w stosunku 1:1:1. Rozprowadź następnie powstałą mieszaninę równomiernie na całej powierzchni produktu, pozostaw na półgodziny lub godzinę. Następnie użyj sztywnej szczotki, aby usunąć pozostałe resztki.

Jak wyczyścić patelnię granitową, teflonową i ceramiczną?

Powłoka nieprzywierająca jest bardzo wrażliwa na bardziej agresywne zabiegi chemiczne. Z tego względu trzeba zastosować się innych metod czyszczenia. Co więcej, metody usuwania osadów węglowych na spodzie powłok granitowych, ceramicznych i teflonowych także się różnią. 

Jak wyczyścić patelnię teflonową?

Czyszcząc patelnię teflonową, nie należy stosować kwasów do czyszczenia jej z osadów węgla. Dozwolone jest z kolei przedłużone moczenie, gotowanie i mycie w zmywarce. Oto kilka metod, które pomogą wyczyścić spód naczynia z powłoką zapobiegająca przywieraniu:

• Sól lub soda + woda - Podobnie jak w przypadku innych modeli patelni, także typ teflonowy może być pomyślnie czyszczony za pomocą tej metody. Napełnij duży pojemnik wodą, rozpuść w nim wybraną substancję w ilości 150 g na 1 litr. Następnie należy doprowadzić płyn do wrzenia i zanurzyć w nim patelnię na pół godziny;

• Alkohol - Miękką szmatkę należy nasączyć spirytusem, można go zastąpić mocnym alkoholem lub wodą kolońską. Za pomocą tej ściereczki dokładnie oczyścić spód patelni, a następnie spłukać w czystej wodzie. Metoda nadaje się nie tylko do teflonu, ale także do ceramiki i granitu.

Jak wyczyścić spód patelni ceramicznej?

Do czyszczenia patelni ceramicznej użyj gąbki melaminowej, która usuwa wszelkiego rodzaju zabrudzenia, w tym stary tłuszcz i detergenty o neutralnym pH. Oto kilka sposobów na usuwanie osadów węgla z ceramiki:

• Soda - Rozpuść substancję czynną w gorącej wodzie w ilości 100 g na 1 litr, namocz patelnię w powstałym płynie, po 2-3 godzinach zmyj wszystko płynem do naczyń;

• Gotowanie - Wlej wodę na patelnię mniej więcej do połowy, postaw na średnim ogniu, gotuj przez około 20 minut. Po tym czasie zmyj pozostały brud miękką gumową gąbką i detergentem 

Jak wyczyścić patelnię granitową?

Bardzo łatwo można pielęgnować patelnie z granitową powłoką, co więcej należą one do najłatwiejszych typów patelni do mycia. Wystarczy je lekko spłukać ciepłą wodą i można dalej używać jej do pomyślnego gotowania. Jeśli patelnia jest bardzo zabrudzona, można ją umyć miękką gąbką z niewielką ilością detergentu, możną ją, tak samo, jak patelnie ceramiczne i teflonowe – stosować w zmywarce pamiętając o ustawieniu niskiej temperatury.

Kolejnym sposobem na to, jak wyczyścić patelnię granitową jest podgrzanie patelni na małym ogniu przez około 30 sekund, następnie wyłączenie ognia i posmarowanie spodu i wewnętrznych ścianek łyżeczką oleju roślinnego za pomocą ręcznika papierowego lub czystej szmatki. Następnie ścieramy olej z patelni i używamy ciepłej wody do oczyszczenia patelni granitowej.

Profilaktyczne środki zapobiegawcze na przyszłość

Aby złogi węgla i brudu nie stały się dużym problemem na spodzie patelni, należy przestrzegać kilku zasad, które zapobiegną pojawieniu się tychże dolegliwości. Umyj patelnię w odpowiednim czasie, nie pozostawiając na niej resztek jedzenia i tłuszczu przez długi czas. Wysusz naczynie do góry nogami, wytrzyj je miękkim chłonnym ręcznikiem. Nie należy też czekać, aż osady węglowe pokryją patelnię grubą warstwą, lepiej od razu usunąć drobne zabrudzenia – znacznie ułatwi to zadanie.