Jak używać patelni żeliwnej oraz o nią dbać?

Patelnie żeliwne to powrót do korzeni, do sprawdzonych receptur, do natury. Jeśli szukasz patelni „z duszą”, którą trzeba pielęgnować, ale odwdzięczy Ci się długowiecznością, to wiedz, że żeliwna patelnia spełni Twoje oczekiwania :) Patelnie żeliwne są wytrzymałe, doskonale przewodzą ciepło, są uniwersalne i pozbawione chemicznych dodatków, a patelnia postawiona na stole długo zapewni ciepło potrawie. Jest ciężka, ale ciężar ten daje stabilność - ciężej ją strącić, niż teflonową. Jak używać patelni żeliwnej? Jak ją konserwować? O tym w artykule.

Czym jest żeliwo?

Żeliwo to stop żelaza, węgla i innych składników, znany ludzkości od tysiącleci. Naczynia żeliwne wypala się w specjalnie przygotowanych formach w kontrolowanej temperaturze od 850 czy 1050 stopni Celsjusza. Po wypaleniu są ręcznie czyszczone, szlifowane i sezonowane. Często dostają dodatkowo emalię - najczęściej porcelanową lub ceramiczną.

Zalety żeliwnych patelni

Patelnie żeliwne znane są z znakomitego przewodnictwa ciepła, rozgrzewają się bardzo długo, ale za to świetnie utrzymują temperaturę - dlatego warto zostawiać w nich potrawy i stawiać je na stole. Doskonale nadają się do powolnego duszenia, do gotowania, do sosów. Nie wybrzuszają się, nie odkształcają - są niezwykle trwałe, jeśli o nie dbamy.

Wady patelni żeliwnych

Żeliwo jest wrażliwe na szoki termiczne i podatne na korozję. Patelnie żeliwną trzeba nie tylko powoli rozgrzewać i pozostawiać do samoistnego wystudzenia, ale i wycierać do sucha po każdym użyciu. Taka konserwacja i regularne sezonowanie sprawią, że będzie służyła całym pokoleniom.

Jak dbać o patelnie żeliwną?

Po pierwsze: dobry początek

Na dobry początek znajomości warto zakonserwować Twoją patelnię. Nie tylko umyć ją pod gorącą wodą, ale i nasmarować olejem i wstawić do piekarnika, którego nastawiamy na 150 st.C. Następnie wyjąć, ostudzić i oczyścić z nadmiaru oleju. Tłuszcz pozwoli dobrze zakonserwować patelnie - dobrze robić to później regularnie. Będzie na lata!

Po drugie: z żeliwną trzeba delikatnie

Patelnia żeliwna nie lubi ostrego traktowania. Nie dla niej ostre drapaki, detergenty (płyny do mycia naczyń!) czy mycie w zmywarkach. Patelnie żeliwne nie lubią też nagłych zmian temperatur! Najlepiej powoli je rozgrzewać, a kiedy są gorące (np. wyjęte właśnie z patelni), nie mogą być nagle myte w zimnej wodzie. Bądź delikatny dla patelni żeliwnych. Ta ostrożność Ci się zwróci.

Po trzecie: obserwuj ją!

Patelnie żeliwną trzeba obserwować. Zaczynają do niej przywierać potrawy? Na czystą patelnię wsyp warstwę soli i podgrzewaj, dbając tylko, żeby nie przywarła do dna. Następnie ostudź ją i usuń sól. Gotowe! Potrawy przestaną przywierać. Czynność tę, podobnie jak olejowanie, trzeba regularnie powtarzać.

Po czwarte: Celebruj gotowanie

Z patelnią żeliwną nie ma w pośpiechu, bylejakości. Tutaj trzeba ceremonii. Po smażeniu dajesz jej wystygnąć i delikatnie ścierasz gąbką. Jeśli coś się przypaliło - posypujesz solą i delikatnie ścierasz, nie używając drapaka. Następnie wycierasz patelnie do czysta i nacierasz niewielką ilością tłuszczu, a potem przykryj wnętrze ręcznikiem papierowym i przechowuj w suchym miejscu.

Patelnie żeliwne wymagają specjalnego traktowania, ale mają swoich zagorzałych adoratorów. Choć przepis na ich pielęgnacje wydaje się skomplikowany, w rzeczywistości tak nie jest. Warto mieć choć jedną patelnię żeliwną w domu i zobaczyć, na czym polega ich magia.